ibni haldun ne demek?

İbn-i Haldun, 14. yüzyılda yaşamış Kuzey Afrikalı Arap düşünür, tarihçi ve devlet adamıdır. Modern sosyoloji, tarih felsefesi, demografi ve ekonomi bilimlerinin öncülerinden sayılır. En önemli eseri Mukaddime'dir.

Hayatı ve Kariyeri:

• Tunus'ta doğmuş, Kuzey Afrika ve Endülüs'te çeşitli devlet görevlerinde bulunmuştur.
• Memlük Sultanlığı'nda kadılık yapmıştır.
• Timur ile Şam'da görüşmesi ünlüdür.

Temel Fikirleri:

• Asabiyet: Asabiyet, bir topluluğu bir arada tutan, dayanışma ve grup bilincini ifade eden kavramdır. İbn-i Haldun'a göre devletlerin yükseliş ve çöküşünde önemli rol oynar.
• Devlet Döngüsü: Devletlerin doğuş, yükseliş, olgunluk ve çöküşten oluşan döngüsel bir süreç izlediğini savunur. Bu döngü, asabiyetin zayıflamasıyla tetiklenir.
• İmran (Uygarlık): İnsanların yerleşik hayata geçerek oluşturdukları sosyal, ekonomik ve kültürel yapıdır. İmran kavramı, medeniyetin gelişimini ve farklı aşamalarını anlamak için kullanılır.
• İklimin Etkisi: İnsanların karakterleri ve toplumların yapıları üzerinde coğrafi koşulların ve iklimin etkili olduğunu belirtmiştir.
• Tarih Felsefesi: Tarihi, sadece olayların kronolojik sıralaması olarak değil, sosyal ve ekonomik faktörlerin etkileşimi sonucu ortaya çıkan bir süreç olarak ele almıştır.

Etkisi:

• İbn-i Haldun'un fikirleri, sonraki dönemlerde birçok düşünürü etkilemiştir.
• Mukaddime eseri, modern sosyoloji ve tarih biliminin temel metinlerinden biri olarak kabul edilir.
• Ekonomi, siyaset bilimi ve demografi alanlarındaki çalışmaları, günümüzde de önemini korumaktadır.